Gastroenteroloji

Genel Tanıtım
Gastroenteroloji Nedir?
Gastroenteroloji; sindirim sistemi ağızdan başlayarak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, karaciğer, safra yolları ve pankreas hastalıklarıyla ilgilenen bir bilim dalıdır. Gastroenteroloji birimi çeşitli sindirim sistemi hastalıklarının tanı ve tedavisiyle ilgilenir.

Gastroenteroloji Bölümünün Çalışma Alanları Nelerdir?
Gastroenteroloji bölümünün çalışma alanı oldukça geniştir. Yemek borusu ve mide hastalıklarından, bağırsağa bağlı gelişen hastalıklara, karaciğer, safra kesesi ve pankreasa kadar birbirinden farklı görünen fakat birbiriyle bağlantılı olabilecek hastalıkların tanı ve tedavisi bu alanda gerçekleştirilir. 

Gastroenteroloji bölümünde hastalara teşhis ve tedavi hizmetleri verilmektedir. Teşhiste kullanılan yöntemler genellikle endoskopik yöntemlerdir. Bu yöntemlerden mide için olanı gastroskopi, kalın bağırsak için olanı da kolonoskopi olarak adlandırılmaktadır. Bu teşhis yöntemleri günümüzde kamera sistemiyle yapılmaktadır. Hastanın vücuduna ince bir borunun ucunda yer alan kameralar gönderilir ve bölge incelemesi yapılır. Endoskopi ve kolonoskopi işlemleri esnasında hastanın herhangi bir rahatsızlık hissetmemesi için sedasyon işlemi uygulanır.

Gastroenteroloji Hangi Hastalıklarla İlgilenir?
Birçok sindirim sistemi hastalığının benzer semptomları vardır. Gastroenteroloji alanının ilgilendiği hastalıklar genelde yaygın görülen hastalıklar arasındadır. Sindirim ağız yolundan başlayarak, anüse kadar devam etmektedir. Bu süreç yutak, yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklar, karaciğer, safra kesesi, pankreas, rektum ve anüsü içermektedir. Bu hastalıkların tanı ve tedavisi, gastroenteroloji bölümünde uzman doktorlar tarafından yapılmaktadır. 

Bu hastalıkların çoğu genellikle yaşam tarzı değişiklikleriyle en aza indirilebilir. Bunun dışında bağırsak alışkanlıklarının değiştirilmesi, bağırsakların çalışmasını etkileyen sorunların ortadan kaldırılması ve her sene düzenli olarak yapılması önerilen kanser tarama testleri sayesinde erken teşhisle tedavi edilebilir.

Gastrointestinal Kanal Hastalıkları
Gastrointestinal sistemin ilk kısmı olan özofagus (yemek borusu) hastalıkları, mide yanması, yutma güçlüğü ve ağız kokusu gibi semptomlarının sebebi olabilir. Reflü başta olmak üzere, yemek borusunu ilgilendiren kanama veya yabancı cisim kaynaklı özofagus yaralanmalarında, yağ çözücü ve çamaşır suyu gibi tahriş edici maddelerin yarattığı hasarlarda ve özofagus kanseri gibi ciddi hastalıklarda tanı ve tedavi gastroenteroloji uzmanları tarafından yapılır.

Mide Hastalıkları
Mide rahatsızlıkları sıklıkla görülen hastalıklar arasında yer almaktadır. Sürekli faaliyet halinde olan midenin birçok farklı hastalığı ortaya çıkabilir. Karın ağrısı ve mide ekşimesi gibi şikayetlere bağlı olarak gastrit, ülser, reflü, mide fıtığı, mide kanseri gibi hastalıkların teşhis ve tedavisi yapılmaktadır.

Bağırsak Hastalıkları
Bağırsakların genel işlevi yediğimiz gıdanın emilmesini sağlamaktır. Bağırsaklarda sindirim sisteminin kronik olarak iltihabını içeren hastalıklar gelişebilir. Bunlar; ülseratif kolit ve crohn hastalığı olarak adlandırılır. Divertiküller, spastik kolon ve polipler de çeşitli bağırsak hastalıkları arasındadır.

İnce bağırsağın bir kısmı olan 12 parmak bağırsağındaki ülser ve çölyak hastalığı gibi hastalıklar, iştah kaybı ve ishale neden olabilir. Yine bu hastalıkların da tanı ve tedavisi gastroenterolji bölümünde yapılmaktadır.

Kolon Hastalıkları
Kolon ve rektumu etkileyen birçok farklı hastalık bulunmaktadır. Bağırsağın fonksiyonel bozuklukları yani düzgün çalışmadığı durumlarda bazı hastalıklar meydana gelebilir. Bunlar; kolit, polipler, irritabl bağırsak sendromu, anal fissürler, kabızlık, hemoroid, apse veya kolon kanseridir. Kolon hastalıklarının birçok tanısında kolonoskopi işlemi uygulansa da, farklı tanı yöntemleri de tercih edilir. Hastalık teşhisi konulduktan sonra hekim tarafından uygun görülen tedavi yöntemine başlanır. 

Rektum Hastalıkları
Rektum kalın barsağın son kısmına verilen isimdir, anüsten 10 cm kadar içeriye olan bölümdür. Rektum hastalıkları da sıklıkla görülen hastalıklar arasında yer almaktadır. Bunlardan en sık karşılaşılan hemoroid ve hemoroide bağlı kanamalardır. Bunların dışında ise; anal fissür (makat çatlaması), anal pruritus (anal kaşıntı), anal fistül ve apseler gözlemlenmektedir. 

Karaciğer, Safra ve Pankreas Hastalıkları
Karaciğer hastalıkları son derece önemli hastalıklar arasında yer almaktadır. Gastroenteroloji hekimlerinin en sık karşılaştığı hastalıklar arasında karaciğer hastalıkları bulunmaktadır. Bunlar; karaciğer sirozu, portal hipertansiyon, karaciğer apseleri, karaciğer kist hidatiği, karaciğer kanseri, iyi huylu karaciğer tümörleri, hepatit A, hepatit B, hepatit C ve hepatit D gibi hastalıklardır. 

Safra hastalıkları da karaciğer ve pankreasla bağlantılı gelişen hastalıklar arasında yer alır. Safra yollarında gelişen bazı hastalıklar ise; safra kesesi taşı, safra kesesi iltihabı, safra kesesi polipi, safra yolunda meydana gelen yaralanmalar veya darlıklar ve safra kesesi tümörleridir.

Bu gruba dahil olan hastalıkların arasında pankreasa bağlı gelişen hastalıklar da yer almaktadır. Vücut için önemli hormonlar olan insülin ve glukagon hormonları pankreasta üretilir. Herhangi bir sebeple pankreasın alınması halinde vücut artık bu hormonları üretemez. Bu nedenle pankreası alınan kişilerin bu duruma dikkat etmesi gereklidir. Pankreasa bağlı gelişen bazı hastalıklar ise; akut pankreas ve kronik pankreas enfeksiyonu ve pankreas kanseridir. Gastroenteroloji bölümünde bu hastalıkların seyrine göre tanı ve tedavi işlemi planlanır.

Gastroenteroloji bölümünün geniş bir hastalık yelpazesi bulunmaktadır. Bu hastalıkların teşhisinde genel olarak hasta öyküsü alındıktan sonra doktor tarafından geniş kapsamlı bir muayene yapılır. Hekimin gerek görmesi durumunda ise birçok farklı teşhis yönteminden faydalanılır. Bunlar; Ultrason, Bilgisayarlı Tomografi (BT), Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR), Endoskopik Retrogard Kolanjiyo-Pankreatografi (ERCP), Endosonografi olabilir ve ayrıca kan ve gaita testi, dışkı elastaz ölçümü gibi laboratuvar ortamında yapılan testler de istenebilir.